Adviezen Rekenkamerrapporten lang niet altijd opgevolgd
Boxtel - De adviezen van onderzoeken van de Rekenkamercommissie worden met regelmaat niet opgevolgd, blijkt uit een nieuw rapport van diezelfde commissie. Opmerkelijk is dat zowel het college als de raad alle adviezen van de commissie de afgelopen jaren overnamen, maar deze daarna alsnog in de la belandden. Reden daarvoor is onvoldoende afstemming tussen politiek, ambtelijk apparaat en de Rekenkamercommissie.
De Rekenkamercommissie doet onderzoek naar de uitvoer van het gemeentelijk beleid. Doel daarvan is om de effecten zichtbaar te maken en de gemeenteraad te helpen bij het controleren van het beleid. Afgelopen zomer deed de Rekenkamer onderzoek naar de mate waarin adviezen van de commissie worden opgevolgd. Voor het onderzoek keek de commissie naar negen onderzoeken die sinds 2017 werden gedaan.
De adviezen worden lang niet altijd opgevolgd. Zo werd bij een onderzoek naar de privatisering van sport- en welzijnsaccommodaties uit 201 niet één van de vier door de Rekenkamer geformuleerde adviezen uitgevoerd. Ook een rapport over de centrumontwikkeling in Boxtel kreeg weinig navolging, ondanks een unaniem akkoord door de gemeenteraad en het college.
Mogelijk zijn gemeenschapshuizen door het niet opvolgen van de adviezen tegen extra kosten aangelopen. Het niet opvolgen van rapporten over de centrumontwikkeling kan ervoor zorgen dat het draagvlak voor plannen afbrokkelt, zo waarschuwde de Rekenkamer al in 2018. Nu is de focus voornamelijk gericht op verkeerscirculatie en parkeren, schrijft de commissie. “Juist bij centrumontwikkeling is een integrale visie nodig om een goede afweging te kunnen maken tussen de vele vaak botsende belangen van betrokkenen.” Beleid wordt nu vaak ad-hoc gemaakt waardoor elders in het centrum knelpunten kunnen ontstaan.
Onvoldoende eigenaarschap
Het niet opvolgen van de adviezen van de Rekenkamer komt omdat soms achteraf blijkt dat die niet haalbaar zijn, bijvoorbeeld doordat er te weinig ambtenaren zijn of omdat er te weinig geld voor blijkt te zijn. Wat vooral opmerkelijk is, is dat zowel gemeenteraad als college de rapporten van de RKC vaak in het geheel overnemen, waarna ze met regelmaat in een spreekwoordelijke la belanden.
Omdat er geen duidelijk tijdspad aan gekoppeld is en bij wijze van spreken niemand zich verantwoordelijk voelt voor de uitvoer ervan, wordt er vervolgens niet meer naar de rapporten omgekeken. En dat is jammer, zo concludeert de commissie, want met een betere afstemming tussen de commissie, gemeentebestuur en het ambtelijk apparaat, zouden veel verbeterpunten toch doorgevoerd kunnen worden.
Het probleem is volgens de Rekenkamer dat nu niemand binnen het gemeentebestuur zich verantwoordelijk voelt voor het uitvoeren van de aanbevelingen. “Dat heeft alles te maken met eigenaarschap, zowel bestuurlijk als ambtelijk”, schrijft de Rekenkamer. “Het bestuurlijk eigenaarschap rondom RKC-onderzoeken is niet duidelijk belegd. Het ligt voor de hand de burgemeester of wethouder als eigenaar aan te wijzen, tot wiens portefeuille het betreffend onderwerp behoort.” Niet voor niets luidt de titel van het rapport dan ook: ‘Op zoek naar eigenaarschap’.
Oplossingen
Er zijn ook adviezen van de Rekenkamer die wel (bijna) in het geheel opgevolgd werden. Zo zijn de aanbevelingen uit onderzoeken naar risicomanagement, evaluatie van bureau Wegwijs en teams Sociaal en Jeugd, meldingen in de openbare ruimte en Agrifood Capital goed opgepakt en in belangrijke mate uitgevoerd. Voor de onderzoeken naar burgerparticipatie, wijkgericht werken en woonbeleid geldt dat ten dele. Dit zijn in de regel dan ook adviezen die wél concreet geformuleerd zijn en waarbij de verantwoordelijke voor de uitvoer binnen de muren van het gemeentehuis bij iedereen bekend is.
Het college laat in een reactie weten de conclusies in het rapport te onderschrijven. Wel merkt het gemeentebestuur op dat het daarmee meer tijd kost om een rapport opvolging te geven. “Immers het concreter maken betekent ook dat onderzocht moet worden wat de uitvoeringsmogelijkheden binnen MGD zijn, of er financiële en personele gevolgen zijn en gekeken moet worden of prioritering aan de orde is”, schrijft het gemeentebestuur.
En om dit rapport niet in een la te laten belanden wordt er direct een tijdspad gekoppeld aan de opvolging van het rapport. In het tweede kwartaal van 2022 moet een voorstel voor een nieuwe procedure voor het opvolgen van adviezen van de Rekenkamer op tafel liggen. Ook wordt per ieder nieuw rapport een direct verantwoordelijke binnen het gemeentebestuur aangewezen. Overigens schrijft het college dat ook op het gebied van centrumontwikkeling en privatisering van accommodaties inmiddels wel stappen zijn genomen om de adviezen op te volgen.
